Lijners krijgen nooit genoeg van nieuwe artikelen en boeken over manieren om slank te worden en te blijven. Op de keper beschouwd komen veel van deze boeken en artikelen neer op het herhalen van een aantal fundamentele principes. Ze worden alleen steeds weer opnieuw verpakt en aan de man gebracht.

Dit geldt ook voor boeken en artikelen over gedragsverandering. Lijnen is trouwens ook voor 99% gedragsverandering. Iedereen heeft van die gedragingen die hij graag kwijt zou willen  of zou willen veranderen, maar het lukt maar niet of slechts voor een poosje. Psychologen hebben allang de fundamentele principes voor gedragsverandering in kaart gebracht. Maar ze toepassen is moeilijk. Soms verschijnt er weer een boekje waarin het allemaal nog eens op een rij wordt gezet, maar dan net weer even anders. Zo’n boekje is Switch, veranderen als verandering moeilijk is. De broeders Heath die dit boekje schreven, publiceerden ook de bestseller De plakfactor. In  Switch vertellen ze hoe je veranderingen succesvol kunt aanpakken, bij jezelf of in je team of bedrijf. En allicht kun je daar weer wat van leren of roept het inzichten bij je wakker die weggezakt waren.

De broeders Heath gebruiken en sterk beeld. Een Olifant, de Berijder en het Pad. Ze doen er alle drie toe. Succes is alleen verzekerd als je ze alle drie voldoende aandacht geeft.

De Berijder geeft de richting aan, maakt de plannen, is de rationele kant van de mens. Deze heeft de neiging om zich te verliezen in de analyse en de plannenmakerij waardoor het proces niet op gang komt. De Berijder heeft ook de neiging om in het negatieve te blijven hangen en achterom te kijken in plaats van vooruit. Daarom moet je aansluiten bij lichtpuntjes, dingen die blijken te werken en daar meer van gaan doen. Moet je de planning zo concreet mogelijk maken en een ansichtkaart hebben met de concrete eindbestemming.

De Olifant staat voor de emotie, de motivatie. Het aanspreken van het gevoel is cruciaal om in beweging te komen. Maar de Olifant is ook snel uit het veld geslagen. Daarom moet de stappen klein zijn, directe succesjes opleveren. De mensen moeten het gevoel hebben het te kunnen en ondertussen te groeien.

Het Pad is de omgeving. Om tot een succesvolle verandering te komen moet de omgeving worden aangepast. Zorg dat het moeilijker wordt om het oude gedrag te laten zien. Cultiveer nieuwe gewoontes door actieprikkels te bedenken, die een goed gevoel geven, maar ook de eindbestemming dichterbij brengen. En verzamel de troepen, maak er een collectief proces van, een mens is een kuddedier, goed voorbeeld doet goed volgen.

Denk bij een verandering, bij jezelf of in je team, aan deze drie elementen: de Berijder, de Olifant en het Pad oftewel het Kennen, het Willen en het Kunnen. Als het aan een van deze drie hapert, zal de verandering niet of nauwelijks bereikt worden.

n.a.v.

Heath Chip & Dan Heath (2012).  Switch. Veranderen als verandering moeilijk is. Amsterdam: Pearson.