Er is een omslag gaande van hiërarchische naar platte organisaties. Leiding geven aan een plat leger vraagt ander gedrag van de leider. Hoe het gedrag van de leider van een horizontale organisatie er uitziet zijn we aan het ontdekken.

De grote omslag die we maken wordt vaak benoemd als ‘van Angelsaksisch naar Rijnlands’ denken en organiseren. Binnen het Rijnlandse denken gaat het om waarden, vakmanschap, autonomie en plezier in het werk. De leider is meer dienend dan sturend.

Professionele vakmensen willen niet bestuurd worden vanuit een boven-onder relatie, hebben een allergie voor een macht- en bevelstructuur. Vakmensen hebben behoefte aan ruimte, vertrouwen, erkenning van hun kwaliteiten. Zij willen zich verbinden aan een inspirerende missie die raakt aan hun professionele en persoonlijke waarden.

Hiërarchische bedrijfsculturen gaan het niet redden, zijn trouwens ook niet slagvaardig. We moeten platte legers organiseren en die dienen op een heel andere manier geleid te worden. De Canadees Dan Pontefract noemt dit ‘Flat Army management’. In een horizontale organisatie zijn er minder managers, maar de rol van de managers wordt wel belangrijker. De manager moet mensen vooral inspireren en uitdagen.

De Flat Army manager werkt volgens het door Pontefract genoemde CARE-principe: Continuous, Authentic, Reciprocal en Educating. Hij stimuleert samenwerking voortdurend, is authentiek, handelt vanuit het principe van geven en nemen en stimuleert tot leren.

Flat Army managers zijn aanwezig, zij onderhouden veel contacten en relaties, staan tussen de medewerkers en werken mee aan een gezamenlijk resultaat. In een plat leger zijn er korte lijnen, is er openheid, verbinding, feedback, gelijkheid en regelruimte, vertrouwen en eigenaarschap. Dat realiseren vraagt niet minder maar meer van managers, maar wel anders. De Flat Army managers zijn vooral verbinders.

Mede n.a.v. Houtkamp. P. , Opmars van het platte leger, PW De Gids.nl, juni 2013.